Cynk spełnia w naszym organizmie szereg podstawowych funkcji. Jako składnik różnych enzymów (lub ich aktywator) bierze udział w metabolizmie białek i węglowodanów. Odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu układu rozrodczego, zwłaszcza u mężczyzn. Działa odtruwająco (antagonista kadmu i ołowiu). Cynk pomaga w utrzymaniu „ładnych włosów”, jest konieczny do normalnego rozwoju organów płciowych, do budowy kości i zachowania ich w zdrowiu, jest niezbędny do metabolizmu i przyswajania żelaza do reprodukcji (zachodzenia w ciążę), chroni plamkę żółtą oka przed zmianami zwyrodnieniowymi, bierze udział w magazynowaniu insuliny, wspomaga system immunologiczny.

Korzystne działanie cynku na organizm polega, poza ogólna poprawa metabolizmu, na przyspieszeniu gojenia ran, zwłaszcza ubytków skóry (np. w szwedzkiej klinice uniwersyteckiej w Uppsali lekarze dowiedli, że plaga popularnego trądziku związana jest właśnie z niedoborem cynku), a także poprawie sprawności umysłowej. Należy pamiętać, że przyswajanie cynku przez organizm jest bardzo różne, zależne od jakości pożywienia oraz interakcji zachodzących między cynkiem a innymi pierwiastkami.

Niedobory

Pierwszymi objawami niedoboru cynku w diecie są: kurza ślepota, brak apetyt, brak popędu płciowego, niedostateczne wykształcenie cech płciowych, brak wewnętrznego „napędu”, choroby skóry, drżenie kończyn, karłowatość, łamliwe paznokcie, łamliwość i wypadanie włosów, niedobór pigmentu, objawy starzenia się, podatność na zakażenie, przedłużająca się suchość oczu, rozstępy skórne, stany depresyjne, stany zagubienia, upośledzenie możliwość ruchowych i trudności z chodzeniem, upośledzenie smaku, wydłużony czas gojenia się ran, zaburzenia miesiączkowania – zwłaszcza u młodych kobiet, zaburzenia mowy, zaburzenia wzrostu, uczucie znużenia.

Przy niedoborze cynku występuje natychmiast spowolnienie procesów wzrostu i – ważne dla pań – występują dolegliwości, jak: nagłe pojawienie się zmarszczek, fałd skórnych, „kurzych łapek”. Objawami niedoboru są również: znaczny wzrost tolerancji na glukozę, zmiany w gospodarce hormonalnej i aktywności enzymów, zwiększone niebezpieczeństwo infekcji, cukrzyca.

Nadmiary

Czy nadmiar cynku jest szkodliwy? Jego szkodliwość związana jest przede wszystkim z wtórnym deficytem miedzi (cynk jest antagonistą miedzi). Ostre zatrucie cynkiem powoduje osłabienie, wymioty i niedokrwistość. Zatrucia ludzi cynkiem zdarzają się głównie w wyniku spożycia owoców lub warzyw opryskiwanych preparatami cynkowymi lub produktów przechowywanych w naczyniach cynkowych.

Zapotrzebowanie

Zapotrzebowanie na cynk dla dorosłego człowieka waha się między 10 – 20mg/dzień

Źródła cynku

Kakao 16%, proszek jajeczny – 6,5 – 7mg w 100g części jadalnych

Zarodki pszenne – 14,95mg

Otręby pszenne – 8,85mg

Wątroba wieprzowa – 4,5 – 5mg

Wiele cynku mają też pełnotłuste sery (np. Gouda, Parmezan – 3,5 – 4mg), żółtko jaja kurzego, a poza tym: kiełbasy wieprzowe, baleron, pasztet pieczony, parówki, mielonka, wołowina, cielęcina, migdały, mak niebieski, orzechy, słonecznik, śledzie, sardynki, koper ogrodowy, chrzan, czosnek, wino czerwone, morele, śliwki i figi suszone, kasza gryczana, buraki, fasolka szparagowa, por, seler korzeniowy, szczypiorek.